“Hər şey başqa cür də ola bilərdi” – “Azadlıq” radiosuna yubiley müsahibəm

“Neçə nəfər mənim kimi “stajlı müxalifətçi” olaraq qala bilib?”

“Çətin illərdə mübarizənin önündə durmaq mənə məmnunluq verir…”

Aprelin 28-də AXCP sədri Əli Kərimlinin 50 yaşı tamam oldu. “Azadlıq” radiosuna müsahibəsində o, apardığı mübarizəyə necə və neçə qiymət verməsindən,“stajlı müxalifətçi” adlandırılmasından, ən böyük arzusundan, “müxalifət zirvəsində yaranan seyrəklikdən” danışıb.

– Əli bəy, 50 yaşınız mübarək.

– Təşəkkür edirəm.

– 50 olanda ömür yarılanır deyirlər, bu mənada arzularınızın heç olmasa yarısını gerçəyə çevirə bildinizmi? Və nə qədəri hələ ürəyinizdə qalır?

– Hesablamamışam, amma çin olan da var, uğrunda mübarizə aparmalı olduğumuz arzular da çoxdur. Ən əsası odur ki, etdiyim seçimlər, verdiyim qərarlar üçün peşman deyiləm.

“Milli Şuranın yaranması tarixi hadisədir”

 “Azadlıq” qəzetinə müsahibəm

“Seçkilərdə vahid namizədlə iştirak etməliyik və inanıram ki, buna nail olacağıq”

“Keçmişdə olan diskusiyaları təzələməklə yox, təşkilatın üzərinə götürdüyü missiyaları reallaşdırmaq üçün hansı addımları atmalı olduğumuzu düşünməklə məşğul olmalıyıq”

Gündəmin əsas mövzusu demokratik qüvvələrin Milli Şurasının yaranmasıdır. Qurumun yaranmasıyla bağlı xeyli müddət idi danışıqlar gedirdi. Nəhayət, mayın 28-i axşam saatlarında çoxdandır elan olunması gözlənilən Milli Şuranın yaradıldığı bəyan olundu. Mövzu ilə bağlı suallarımızı AXCP sədri Əli Kərimliyə ünvanladıq:

– Əli bəy, Milli Şuranın mayın 28-də Novxanıda Rəsulzadənin abidəsi önündə keçirilən bayram mitinqində elan edilməsi gözlənilirdi, amma bu, olmadı. Dərhal kimlərin və ya nələrinsə Milli Şuranın Novxanıda elan edilməsinə mane olduğu xəbərləri yayıldı. Belə söhbətlər də oldu ki, xarici siyasət kursu ilə bağlı fikir ayrılığı yaranıb və s. Bunlar nə dərəcədə doğrudur?
– Neçə müddətdir intensiv danışıqlar aparırdıq. Məqsədimiz bu idi ki, ölkənin demokratik qüvvələrinin geniş çevrəsini Milli Şurada bir araya gətirək. Danışıqlar asan olmayıb. Əgər danışıqlar asan olsaydı, biz bir neçə günün ərzində bir araya gəlib, Milli Şuranın yaranmasını bəyan edərdik. Amma bu, mümkün deyildi. Lakin bizim də məqsədimiz var idi ki, sona qədər, israr və səbrlə qarşılıqlı kompromislər axtararaq, daha geniş birlikdə Milli Şuranın yaranmasına nail olaq. Əgər Milli Şura mayın 28-i gec saatlara qədər elan oluna bilmirdisə, deməli, bunun səbəbləri var idi. Hamı prinsipial məsələlərdə uzlaşma əldə etməmişdi. Bizi əlbəttə ki, Novxanıda meydanda toplanmış minlərlə fədakar insan haqlı olaraq tələsdirirdilər. Onlar öz tələblərini irəli sürdülər. Yeri gəlmişkən, hesab edirəm ki, bu, ümumi işin sürətlənməsi üçün öz töhfəsini verdi. Demokratik qüvvələrin fəal tərəfdarları öz liderlərinə mesaj verdilər ki, onlar bu birliyin yaranmasını istəyirlər. Bu da hər kəsi bir az da kompromis əhvalına köklədi. Əgər Novxanıda Milli Şura elan olunmadısa, deməli, bunun müəyyən səbəbləri var idi. Biz indiyə qədər daha tez bir müddətə Milli Şuranı elan etsəydik, o hazırda nəzərdə tutulduğu qədər geniş olmayacaqdı. Milli Şura hansısa qüvvələrin iştirakı olmadan elan oluna bilərdi. Amma biz səbrlə, qarşılıqlı kompromislərlə davam etdiyimizə görə bu gün deyə bilərik ki, nəzərdə tutduğumuz çevrə demək olar, tam şəkildə bu prosesdə iştirak edir. İndiyə qədər danışıqların gedişində, müəyyən məsələlərə münasibətdə fikir ayrılığı təbii ki, olub. Olub ki, danışıqlar bu qədər uzanıb. Amma indi artıq Milli Şura ilə bağlı prinsipial razılıqlar əldə olunandan sonra sizcə, biz həmin keçmiş xırdalıqları müzakirə edib, ayırd etməklə məşğul olmalıyıq, yoxsa, gələcəyə baxmalıyıq? Mən hesab edirəm ki, biz keçmişdə olan diskusiyaları təzələmək, kimin hansı məsələdə mövqeyinin necə, niyə elə olduğu kimi suallar verməklə deyil, Milli Şuranın işini necə təşkil etmək, irəli necə baxmaq, təşkilatın üzərinə götürdüyü missiyaları reallaşdırmaq üçün hansı addımları atmalı olduğumuzu düşünməklə məşğul olmalıyıq.

Vahid mövqe, vahid namizəd

Böyük birliklə bağlı “Media forum” saytına müsahibəm

“Prezidentliyə namizəd məsələsinin partiya çərçivəsində həll olunmasını doğru saymıram”

«Hər şeyi Şərq diktatorlarının sülalə hakimiyyətlərinin etdiyi kimi etməyə çalışırlar»

– Müxalifət prezident seçkisinə necə hazırlaşır? Müxalif düşərgə seçkiyə hazırlıq işini birlikdə, yoxsa ayrı-ayrılıqda aparır?

– Əvvəla, Azərbaycan hökuməti prezident seçkisinə çox qəribə şəkildə hazırlaşır. Faktiki olaraq seçkini ləğv etmək, tamamilə formal bir prosedura çevirmək istiqamətində addımlar atılır. Bizim prezident seçkisi haqqında ilk açıqlamamız təxminən bir il əvvəl olmuşdu və orada qeyd etmişdik ki, ölkədə demokratik seçki mühiti yoxdur. Ona görə də müxalifətin seçkidə uğur qazanması üçün əvvəlcə demokratik seçki mühiti yaratmalıyıq, bu, daha üstün proritet olmalıdır, bunun üçün çalışmalıyıq. Bunu təmin etmək üçün müxalifətin geniş birliyinə nail olmaq lazımdır. Təəssüflər olsun ki, bizim son aylarda müxalifətin birliyi istiqamətində göstərdiyimiz təşəbbüslər hələlik nəticə verməyib. Ən azı, nəticənin əldə olunması ləngiyir.
Amma Azərbaycan hökuməti sistemli şəkildə, hətta az-çox mövcud olan azadlıqları da məhdudlaşdırmaqla məşğuldur. Son hadisələr də bunu bir daha təsdiqləyir. Ötən həftənin sonunda Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının iki rayonda, cəbhəçilərin öz evlərində keçirdiyi iclaslar polis zorakılığı ilə dağıdılıb. Sabirabaddakı müşavirəyə kütləvi formada və zorakı şəkildə polis müdaxiləsi olub, 50 nəfərə yaxın polis evə hücum çəkib, toplantı iştirakçılarını dağıdıb, həbs edib. Qəbələdə keçirilən iclasda da oxşar hadisələr baş verib. Bundan əvvəl isə AXCP təmsilçiləri Ağstafada müşavirə keçirməkdən məhrum edilmişdilər, hakimiyyət nümayəndələri 40 nəfər polislə gecə cəbhəçilərin qaldığı evə gəlib onları rayondan çıxarmışdılar. Bu zorakılıqlar başqa rayonlarda da davam edir. Yəni, Azərbaycan hökuməti əvvəllər dözdüyü fəaliyyət formalarına da dözməmək qərarını verib.

“Artıq ata-oğul, nəvə hakimiyyəti dövrü bitib”

“Mənim özümə və yaxınlarıma təzyiqlər ictmaiyyətin bildiyindən xeyli çoxdur”

“Azadlıq” radiosuna müsahibəm “Azadlıq” qəzetinin təqdimatında

AXCP sədri Əli Kərimli “Azadlıq” radiosunun “Işdən sonra” proqramının qonağı olub. Partiya sədri qaynı Elnur Seyidovun həbsi, ölkədəki ictimai-siyasi vəziyyət, Ictimai Palatanın 8 aprel mitinqi və bu kimi məsələlərlə bağlı həm radionun, həm də canlı bağlantıya qoşulan dinləyicilərin suallarını cavablandırıb.

“Elnuru mənim yaxın qohumum olduğu üçün cəzalandırırlar”

– Ilk olaraq qaynınız Elnur Seyidovun həbsi ilə bağlı fikirlərinizi bilmək istərdik. Bildiyimizə görə, Elnur hazırda MTN-də saxlanılır. Bu həbsi necə dəyərləndirirsiniz və onun saxlanma şəraiti ilə bağlı əlavə nə bilgi verə bilərsiniz?
– Əvvəla, bu qeyri-qanuni həbsdir. Elnur heç bir cinayət törətməyib. Artıq iş üzrə ilkin məhkəmə baxışı olub. Vəkillər həbsin əsassızlığını sübut etsələr də, məhkəmə sifariş əsasında üç aylıq həbs-qətimkan tədbiri seçib. Elnur özü də məhkəmədə bildirib ki, o heç bir cinayət törətməyib, sadəcə olaraq onu mənim yaxın qohumum olduğu üçün cəzalandırırlar. Elnura qarşı iddia olunan cinayət iqtisadi cinayətdir. Ittihamın mahiyyəti odur ki, guya, müştərilərə xidmət zamanı lazım olduğundan artıq pul alıb və bankın rəhbərliyinə göndərib. Sual yaranır ki, bu işə Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin nə aidiyyəti var? Niyə Elnur MTN təcridxanasında saxlanılmalıdır? Deməli, bu, siyasi xarakterli işdir. Ikincisi, o, filial müdirini müavinidir, birbaşa məsul şəxs olmadığı bəllidir. Özü də xəstədir. Kifayət qədər ciddi xəstəlikdən illərdir müalicə olunur. Bir neçə dəfə xaricdə müalicə olunub. Axırıncı dəfə Türkiyədəki klinakada verilən həkim rəyi artıq istintaqa təqdim olunub.  Həyatına təhlükə olan adam haqqında heç bir əsas olmadan dərhal həbs-qətimkan tədbiri seçib, hay-küylü şəkildə MTN təcridxanasında saxlamaq təzyiq vasitəsidir. Bu, birinci dəfə deyil. Son illərdə mənə və Xalq Cəbhəsinin fəallarına qarşı bu təzyiqlər mütəmadi davam edib. Bütün dövrlərdə ən çox həbslər elə AXCP funksionerlərinə qarşı olub. Az qala, partiyanın Rəyasət Heyətinin yarıya qədəri keçmiş siyasi məhbuslardır. Indi də bizim 8 siyasi məhbusumuz var. Şəxsən özümə qarşı da bu cür təzyiqlər birinci dəfə deyil. Işdən çıxarılan, inzibati həbs alan qohumlarımın sayı lap çoxdur. Bundan bir neçə il əvvəl əmim oğlu Inqilab Kərimov həbs olundu, bir neçə il siyasi məhbus həyatı yaşadı. Başqa yaxın qohumlarımdan hansının kiçik biznesi var idisə, hamısını əllərindən aldılar. Işləyənləri işdən çıxardılar. Elnur mənim yaxın qohumlarımın arasında yeganə adam idi ki, işləyirdi.

“Özünə demişdim ki, bu iş yaxşı qurtarmayacaq”

– Elə mən də bunu soruşmaq istəyirdim ki, nə yaxşı, bu vaxta qədər bu vəzifədə qala bilib?
– Bu mənim də diqqətimi cəlb edirdi. Özünə bir neçə dəfə demişdim ki, bu iş yaxşı qurtarmayacaq. Sən bir istisnasan. Bu rejim də istisnaları sevmir. Baxmayaraq ki, o heç vaxt siyasətlə məşğul olmayıb, 20 ildir peşəkar bank işçisidir, ixtisasca da hüquqşünasdır. Bankda işə hüquqşünas kimi başlayıb, pillə-pillə yüksəlib. Hətta bir müddət filial müdirliyinə qədər gedib çıxmışdı. 2005-ci ildə mənə qarşı kampaniya başlayanda onu işdən çıxartdılar. Iki il işsiz qaldı, sonra peşəkar olduğunu nəzərə alaraq yenidən dəvət etdilər. Amma aşağı bir vəzifəyə. Bu, onun peşəkar və siyasətdən tam uzaq olması ilə bağlı idi ki, bugünə qədər işləyə bilmişdi. Heç vaxt siyasətlə məşğul olmayan, bizim işlərdən məsafədə olan bir adamdır. Yeri gəlmişkən, bir neçə ay əvvəl onun özünü də xəbərdar etmişdilər ki, başında böyük bir təhlükə var. O da demişdi ki, mən siyasətçi deyiləm, siyasi işlə məşğul olmuram, Əli Kərimli də mənim sözümlə oturub-duran adam deyil. Məndən tələb edirsiniz ki? Bacımdan, bacım uşaqlarından, qohumlarımdan imtina edim? O zaman ona dedim ki, bank işindən uzaqlaş. Dedi, axı mən başqa iş bacarmıram, 20 ildir bu işlə məşğulam. Dedim, çıx get başqa ölkədə yaşa. Mən bilirəm ki, yaxın qohumlarım üçün bu ölkədə çox ciddi təhlükələr var. Açığı, onun səhhətindən narahat idim. Səhhətində ciddi problemlər var. Ona görə baş verənlər bizim üçün də, ailəsi üçün də çox ağırdır.

– Başqa elə bir qohumunuz da varmı ki, ona da tövsiyə verəsiniz?

“Azərbaycanın siyasi səhnəsinə yeni nəsil gəlir”

“Regnum” agentliyinə müsahibəm “Azadlıq” qəzetinin tərcüməsində

“İlham Əliyev regionda marağı olan bütün dövlətlərlə münasibətləri korlayıb”

Əli Kərimli: «Biz rüşvət və korrupsiya ilə məşğul olmadıq, hakimiyyətdən sui-istifadə etmədik, xalqla əlaqəni kəsmədik»

İctimai Palatanın Koordinasiya Şurasının üzvü, AXCP sədri Əli Kərimli Rusiyanın “Reqnum” agentliyinə müsahibə verib. Ə.Kərimli agentliyin Azərbaycanda gedən ictimai-siyasi proseslərlə bağlı suallarını cavablandırıb.

“Birdən gördülər ki, minlərlə gənc əsl vətəndaş kimi formalaşıb”

– Martın 17-də Bakıda gənclərin keçirdiyi mitinq hələ də son günlərin ən vacib hadisəsi olaraq qalır. Hakimiyyətin mitinq üçün ucqar və yararsız yer ayırmasına, havanın da olduqca qarlı və çovğunlu olmasına baxmayaraq aksiyada bir neçə min gənc iştirak edirdi. Nə baş verir?
– Qısaca deyim ki, Azərbaycanın ictimai-siyasi səhnəsinə yeni nəsil çıxır. Azərbaycan hökuməti çox çalışırdı ki, bu, baş verməsin. Uzun illər hakimiyyətin ideoloji aparatı, o cümlədən bütün telekanallar ölkənin ictimai-siyasi problemlərini gizlətməklə məşğul idi. Çalışırdılar ki, insanlar, əsasən də böyüməkdə olan nəsil həyat, dövlətin, cəmiyyətin problemlərinin əsl səbəbləri, hətta öz problemləri, gələcəkləri barədə düşünməsin. Gənclərə təlqin edirdilər ki, onlar həyatda daha çox ölkənin inkişafındakı pozitivlər, yaxud necə əylənmək barədə düşünməlidirlər. Həyatda uğur əldə etmək üçün isə onlar loyal olmalı, ya idmanla, ya da şou-bizneslə məşğul olmalıdırlar. Istəyirdilər ki, gənclər sosial şəbəkələrdən yalnız tanışlıq saytları kimi istifadə etsin. Alınmadı. Birdən gördülər ki, minlərlə yüksək savadlı gənc dövlətin, cəmiyyətin inkişafı ilə bağlı ciddi diskussiyalar aparan əsl vətəndaş kimi formalaşıb. Müxalifət partiyalarının gənclər təşkilatları sürətlə böyüyür. Müstəqil gənclər təşkilatları ciddi platformalarla çıxış edir. Fəal blogerlərin sayı günü-gündən artır. Onminlərlə gənc “Facebook”dan hökumətin onlardan gizlətmək istədiyi siyasi informasiyaları yaymaq üçün istifadə edir. Virtual qruplarda ölkəni mövcud korrupsiyalaşmış avtoritar-klan hakimiyyətindən necə xilas etmək barədə qızğın diskussiyalar aparılır. 17 mart mitinqini minlərlə gənc azərbaycanlının virtual dünyadan real siyasi mübarizəyə keçidi kimi xarakterizə etmək olar. 80-ci illərin sonu 90-cı illərin əvvəllərində başlanan ümummilli mübarizə və Qarabağın müdafiəsi zamanı bizim ölkədə kütləvi gənclər hərəkatı fəaliyyət göstərirdi. Onların fəal iştirakçılarından biri mən idim. Təxminən 20 ildən sonra demokratik dəyişikliklər uğrunda başlanan mübarizədə Azərbaycanda yeni gənclər hərəkatı formalaşır.

“Hakimiyyət müxalifətlə gəncləri ayıra bilmədi”

“На общественно-политическую сцену Азербайджана выходит новое поколение”

Rusiyanın “Regnum” agentliyinə müsahibəm

Интервью обозревателя ИА REGNUM в Баку с членом Координационного Совета Общественной Палаты и лидером оппозиционной Партии Народного Фронта Азербайджана Али Керимли.

ИА REGNUM: Проведенный 17 марта в Баку митинг молодежи все еще остается самым главным событием последних дней. Несмотря на то что, власти для митинга отвели место в отдаленном и непригодном месте, а погода была на редкость снежной и метельной, в акции участвовали несколько тысяч представителей молодежи. Что происходит?

Вкратце скажу, что на общественно-политическую сцену Азербайджана выходит новое поколение. Азербайджанское правительство очень старалось, чтобы этого не произошло. Долгие годы идеологический аппарат власти, в том числе и все телеканалы, были заняты тем, чтобы скрыть общественно-политические проблемы страны. Старались, чтобы люди, особенно подрастающее поколение, не думали серьезно о жизни, о настоящих причинах проблем государства, общества, и даже о своих собственных проблемах, о будущем. Молодым внушали, что они должны думать в жизни больше всего о позитивах в развитии страны или том, как им развлечься. А для достижения успеха в жизни им надо быть лояльными и заняться либо спортом, либо же шоу-бизнесом. Хотели, чтобы социальными сетями молодежь пользовалась лишь как сайтами для знакомства. Не получилось. Вдруг узнали что, тысячи высокообразованных представителей молодежи сформировались как настоящие граждане, ведущие серьезные дискуссии о развитии государства, общества. Молодежные организации оппозиционных партий быстро растут. Организации независимой молодежи выступают с серьезной платформой. Число активных блоггеров умножается с каждым днем. Десятки тысяч молодых людей пользуются Facebook для распространения политических информаций, которые правительство хотело скрыть от них. В виртуальных группах с 50-60 тыс. участниками оппозиционного толка ведутся оживленные дискуссии о том, как спасти страну от нынешней авторитарно-клановой коррумпированной власти.

Митинг 17 марта можно охарактеризовать как переход тысяч молодых азербайджанцев от виртуального мира к реальной политической борьбе. В конце 80-х – начале 90-х годов в начавшейся общенациональной борьбе за независимость и в защиту Карабаха у нас в стране действовало массовое молодежное движение, активным участником которого был я сам. Примерно через 20 лет в начинающейся борьбе за демократические перемены в Азербайджане формируется новое молодежное движение.

Xalqımız əbədi olaraq bir sülalənin əsarətində qalmağa layiq deyil

Ukraynanın «Maydan» internet qəzetinə müsahibəm. Tərcümə “Azadlıq” qəzetinə məxsusdur.

«Ölkəmizdə demokratik dəyişikliklərin bərqərar olmasına çox qalmayıb»

– Qarabağ problemi ilə bağlı aparılan 17 illik danışıqlar hələ ki, heç bir nəticə verməyib. Sizin bu problemi çözmək, müharibədəki məğlubiyyətdən azərbaycanlıların aldıqları psixoloji travmaları aradan qaldırmaq üçün xüsusi bir reseptiniz varmı?
– Həqiqətən də BMT Təhlükəsizlik Şurası, Avropa Parlamenti, Avropa Şurası Parlament Assambleyası Azərbaycanın Qarabağ bölgəsinin və ətraf rayonların işğalını pisləyən, işğalçı ordunun həmin əraziləri qeyd-şərtsiz tərk etməsini tələb edən müvafiq qətnamələr qəbul etsə də, ATƏT-in Minsk qrupunun vasitəçiliyi ilə aparılan danışıqlar nəticə vermir. Ermənistan beynəlxalq hüquqa tabe olmur. Beynəlxalq birlik isə onu BMT-nin qətnamələrinə və digər beynəlxalq təşkilatların tələblərinə tabe olmağa məcbur edə bilmir. Bu fakt həm də mövcud beynəlxalq təhlükəsizlik sisteminin iflasıdır.
“Azərbaycanlıların müharibədə ermənilərə məğlubiyyətdən aldıqları psixoloji travma” isə ümumiyyətlə mövcud deyil. Azərbaycan ordusu açıq, üzbəüz hərbi əməliyyatlarda ermənilərə məğlub olmayıb, əksinə bir-çox qələbələr qazanıb. İndiki məğlub durumumuz isə bizim haqq etdiyimiz məğlubiyyətin və ya Ermənistanın layiq olduğu qələbənin nəticəsi deyil. Daha çox üçüncü tərəfin – Rusiyanın Ermənistana dəstəyinin nəticəsidir. Münaqişənin ilk mərhələsində Rusiya nəinki Ermənistan ordusunu silahlandırib Azərbaycan ordusunun yaranmasına isə mane olurdu, hətta Xocalı, Şuşa da daxil olmaqla bir çox mühüm Azərbaycan şəhər və kəndlərinin işğalında birbaşa iştirak edirdi. Nəhayət, 1992-ci ildə AXC sədri Əbülfəz Elçibəy prezident seçildikdən sonra Azərbaycanda ordu yaradıldı. Cəmi bir-neçə aya İşğal olunmuş Qarabağ torpaqlarının 40%-dən çoxu azad edildi. 1993-cü ildə yenə də Rusiya və İran xüsusi xidmətlərinin yaxından iştirakı ilə Azərbaycanda Əbülfəz Elçibəy hakimiyyəti devrildi və keçmiş kommunist lider Heydər Əliyev hakimiyyətə gətirildi. Heydər Əliyevin isə ilk addımlarından biri  AXC hökuməti zamanı qurulmuş hərbi hissələri – 33 batalyonu tərxis etmək oldu. Qarabağ yenidən müdafiəsiz qaldı və düşmən bu fürsətdən yararlanıb müdafiəsiz qalmış rayonları işğal etdi. Beləliklə, ermənilərin əldə etdiyi hərbi qələbələr ya Rusiya Silahlı Qüvvələrinin birbaşa iştirakı ilə, ya da əsasən silahsız dinc əhali üzərində olub. Ona görə də Azərbaycan ordusu özünü məğlub saymır və məğlubiyyətin psixoloji travmasını daşımır.
Hesab edirəm ki, problemin həlli Azərbaycan və Ermənistanın demokratikləşməsindən, bütövlükdə Cənubi Qafqazın Avropa Birliyinə inteqrasiyasından keçir. Dünyada heç bir dövlət Qarabağın “müstəqilliyini” tanımayıb. Bütün dövlətlər Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə hörmətlə yanaşır. Bu belə də davam edəcək. Hələ bu cür korrupsiyalaşmış, avtoritar idarəetmə ilə belə Azərbaycan münaqişənin güclü və daha da güclənməkdə olan tərəfidir. Azərbaycanda demokratiya bərqərar olandan sonra isə bu fərq kəskin şəkildə artacaq. Ermənistanın bu reallıqları qəbul etməkdən başqa şansı qalmayacaq. Digər tərəfdən isə Ermənistanın Avropa Birliyinə daxil olmaq perspektivi bu ölkəni seçim etməyə məcbur edəcək: bundan sonra da Rusiyanın peyki kimi qalmaq, yoxsa həqiqətən də müstəqil  və inkişaf edən dövlətə çevrilmək? Yeri gəlmişkən, bu, həmçinin Ermənistanla Türkiyə arasında mövcud olan problemlərin həllinə kömək edə bilər.

Hökumət torpaqların hərbi yolla qaytarılması vaxtını qaçırıb

– Bu günə problemi hərbi yolla çözmək və ermənilərin ələ keçirdiyi torpaqları geri qaytarmaq üçün Azərbaycan rəhbərliyində lazımınca siyasi iradə, orduda isə gərəkli hərbi potensial varmı?
– Azərbaycan bütün mühüm göstəricilərə görə hərbi baxımdan  Ermənistandan üstündür. Azərbaycan ordusu daha böyükdür və daha yaxşı silahlanıb. Hərbi əməliyyatlar başlasa, Azərbaycan ordusu Ermənistan ordusundan fərqli olaraq işgaqçılıq müharibəsi yox, öz torpaqlarını işğaldan azad etmək üçün vətən müharibəsi aparmalı olacaq ki, bu da bizim orduya həm də mənəvi üstünlük qazandırır. Azərbaycan iqtisadiyyatı isə Ermənistan iqtisadiyyatından müqayisəyəgəlməz həddə güclüdür. Ermənistanın başqasının köməyi olmadan bizim torpaqları bundan sonra da işğalda saxlamaq şansı yoxdur. Amma bütün bunlara baxmayaraq hesab edirəm ki, Azərbaycan hökuməti işğal olunmuş torpaqlarımızı hərbi yolla qaytarmaq vaxtını və fürsətini əldən verib. İndi hərbi yolu üçün uyğun vaxt deyil. Əgər Ermənistan yenidən Azərbaycana qarşı işğalçılıq hərəkətlərinə yol verərsə, o halda əlbəttə ki, Azərbaycan ordusu bu dəfə bütün işğal olunmuş torpaqları azad etməyə hazır olmalıdır.

– Nə zaman və hansı şərtlər çərçivəsində Azərbaycandakı rejimin demokratikləşməsi mümkündür?

TÜRKİYE, AZERBAYCAN’DAKİ HAYDAR ALİYEV SALTANATINI BİLİYOR MU

Türkiyənin “odatv” saytına müsahibəm

“Bir millet, iki devlet”… Konu Azerbaycan olduğu zaman dillendirilen klasik cümle. Peki, gerçekten Azerbaycan’da olanları ne kadar biliyoruz? Kaçımız bu ülkedeki Aliyev saltanatından haberdarız? Kaçımız kardeşlerimizin onca zenginlik içerisinde mahkum edildiği yoksulluğun, ülke varlıklarının bir azınlığa peşkeş çekildiğinin bilincindeyiz?

Bunun ötesinde Arap Baharı bayraktarlığı yapan, Suriye’yi iç işlerimiz ilan eden iktidar neden Azerbaycan’da hüküm süren anti-demokratik ve baskıcı rejim ile ilgili tek kelam dahi etmez? Bunların cevabını ve ülkenin içerisinde olduğu gerçek durumu Azerbaycan Halk Cephesi Partisi lideri Ali Kerimli’ye sorduk.

1. Sayın Kerimli, öncellikle 1993 yılında rahmetli Elçibey yönetiminin bir darbe ile devrilmesinin ardında yatan nedenleri ve bu olaydan sonra yaşanan süreci okuyucularımıza kısaca anlatır mısınız? 

Ebülfez Elçibey, 1992 yılında demokratik seçimlerle Cumhurbaşkanı seçildi. Derhal demokratik, ekonomik ve siyasi reformlara başladı. En önemlisi Sovyetlerden kalma, Rus ordusunun Azerbaycan`dan çıkmasına nail oldu. Türkiye ile çok sıkı müttefiklik münasebetleri kurdu. Türkiye ile birlikte Avrupa`ya ve NATO’ya entegre olma siyaseti yürüttü.

Tabii ki, bu siyaset Rusya`da ve İran`da olan muhafazakar kurumları rahatsız etti. Ülkenin içinde de eski komünistler yeni hükumetten memnun değildi ve bir rövanş için fırsat kolluyorlardı. Böylece Rusya ve İran`ın belli çevreleri Azerbaycan`daki eski komünistler desteği ile Elçibey hükumetine karşı bir darbeyi hayata geçirdi. Eski komünist Haydar Aliyev 1993 yılında darbe sonucu iktidarı sahiplendi. Bundan sonra ülkemizde tam 18 yıldır, yolsuzluğa batmış, insan haklarını ihlal eden bir sülale iktidarının esiri oldu.

“Bir gün bütün Azərbaycan Quba kimi ayağa qalxacaq”

«İlham Əliyev bu cür nalayiq hərəkətə belə, vaxtında ciddi qiymət vermədi»

«Xalqın əsəblərini sona qədər tarıma çəkmədən, müəyyən kompromislərə imkan varkən islahatlara getsinlər»

Quba hadisələri ilə bağlı  “Azadlıq” qəzetinə verdiyim müsahibə

Qubada baş verənlər, tək bu rayonun sakinləri üçün yox, bütövlükdə Azərbaycan insanı üçün xeyli suallar yaratdı. AXCP sədri Əli Kərimli ilə söhbətimizdə hər kəsi yaxından maraqlandıran və narahat edən bu sualların bir qisminə cavab tapmağa çalışdıq.

“Bu, regional miqyaslı sosial partlayış idi”

– Quba hadisələrilə bağlı sizin qənaətiniz maraqlıdır. Sizcə, baş verənlər həqiqətən təhqirə görəydi, yoxsa insanların illərdir yığılıb-qalmış qəzəblərinin ifadəsi idi?
– Qubada baş verənlər regional miqyaslı sosial partlayış idi. Əlbəttə, minlərlə insanı küçələrə tökən əsas faktor icra başçısı Rauf Həbibovun qubalıları təhqir etməsi olmuşdu. Amma belə hadisələr yalnız bir hərəkətə görə baş vermir. Uzun illər ərzində idarəetmədəki naqisliklər, qüsurlar Qubaya da aid idi və bunların hamısı xalqın kütləvi narazılığına gətirib çıxarmışdı. Ölkənin faktiki ayrı-ayrı oliqarxlar arasında bölünməsi, korrupsioner məmurların bölgələri nəzarətlərində saxlaması uzun illərdir xalqı qıcıqlandırırdı. Azərbaycanlılara sirr deyil ki, hansı bölgənin hökumət səviyyəsində “kuratoru” kimdir. Ikincisi, xüsusilə turizm üçün yararlı olan gözəl guşələr həmin o çirkli pullarla varlanmış korrupsioner oliqarxlar tərəfindən tam olaraq satın alınır. Insanların ağır sosial vəziyyətindən istifadə edərək min hektarlarla ərazi ucuz qiymətə, dəyər-dəyməzə alınaraq yerli əhalinin əlindən çıxarılır. Bu faktor da Qubada o qəzəbin yaranmasında mühüm rol oynadı.
Hökumətin kadr siyasəti olduqca yarıtmazdır. Bəzən adama elə gəlir ki, ən qabiliyyətsiz, mənəvi cəhətdən kasad, insanlarla davrana bilməyən və əli təmiz olmayan adamlar xüsusi olaraq irəli çəkilir. Üstəlik, regional klanlaşma bütövlükdə ailə, sülalə xarakteri daşıdığından güclü ailənin yanında başqa ailə hakimiyyətləri də formalaşıb. Artıq dünya mediası da Azərbaycandakı idarəetməni orta əsrlərlə müqayisə edir. Orta əsrlərdə də kral ailəsi hakimiyyətin mərkəzində durur, ətrafda müxtəlif qraflar, knyazlıqlar, xanlıqlar olurdu. Və onlar da öz ailə hakimiyyətlərini yaradırdılar. Indi Azərbaycanda ən varlı, ən güclü ailə ilə yanaşı, 10-a yaxın digər ailələr də formalaşıb ki, onlar ayrı-ayrı regionlara nəzarət edirlər. Və öz yaxınlarını həmin ərazilərdə vəzifələrə göndərirlər. Yəni, kadr siyasəti də növbəti faktordur.
Nəhayət, cəzasızlıq, xalqla hesablaşmamaq, xalqı saymamaq, insanların şikayətlərini hətta dinləməmək, onlara qarşı aşağılayıcı münasibət… Bunların hamısı illərlə davam edən idarəetmənin tərkib hissəsi idi. Bütün bu faktorlar da Qubada ciddi narazlıqlar yaratmışdı. Icra başçısını açıq-aşkar insanları təhqir etməsi, onları aşağılaması insanların səbr kasasını daşırdı. Yəni, bu neqativ siyasət illər uzunu davam etsə də, insanları birbaşa hərəkətə keçməyə sövq edən onların şərəf-ləyaqətinin tapdanması oldu. Son hadisə göstərdi ki, azərbaycanlılar üçün 18 illik əsarətdən sonra hələ də şərəf-ləyaqət hissi çox müqəddəsdir.

“Hökümətimizin susqunluğuna görə Azərbaycandan küsməyin, onu xalqımız seçməyib”

Türkiyənin “Haber1” internet qəzetinə Fransanın məlum “soyqırım” qanunu ilə bağlı verdiyim müsahibə. (Çevirmə “Azadlıq” qəzetinə məxsusdur).

“Onlar nəinki Türkiyənin, heç Azərbaycanın da maraqlarını müdafiə etmir”

«Bu anda mütləq Türkiyədə olar, Azərbaycan xalqının dəstəyini çatdırardım»

MÜSAHİBƏNİN ORİJİNALI BURADA

Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli məsələsində Türkiyə dünyayla əlaqələrini təhlükə altında qoyaraq, Azərbaycanı bir an da olsun tək buraxmayıb. Amma Azərbaycan hökuməti Türkiyənin məlum vəziyyətini soyuqqanlılıqla izləyərək “susmaq qızıldır” prinsipinə söykənmiş vəziyyətdə. Bəlkə bu da bir siyasət. Amma susmayanlar da var. Məsələn, Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının lideri Əli Kərimli bəlkə də Azərbaycanda tək adam olaraq Türkiyəyə dəstəyini həmişə verib. Bu dəfə də Fransanın Konstitusiyaya zidd qərarına qarşı çıxaraq, Azərbaycan və Türkiyəni bir araya gətirəcək təkliflər irəli sürüb.

Bu absurd qanuna qarşı Türkiyənin reaksiyası təbiidir

– Hazırda Türkiyə müxalifəti və iqtidarı bir fikir, mövzu ətrafında birləşmiş vəziyyətdə: Fransada “inkar qanunu”na qarşı nələrsə etmək.
– Fransa parlamentinin qəbul etdiyi qanun tarixi həqiqətləri olmayan, yalnız siyasi konyukturaya, hətta seçki konyukturasına əsaslanıb. Bu qanun azad düşüncəyə, Fransanın da qatıldığı Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasına, eyni zamanda Fransanın öz Konstitusiyasına ziddir və Türkiyə tarixinə qarşıdır. Əgər bu qanun qüvvəyə minsə, o zaman digər ölkələr üçün pis nümunə ola bilər, Fransada yaşayan yüzminlərlə türkün həyatı çətinləşər, erməni lobbisi pis niyyəti ilə daha da irəli gedərək, dünya səviyyəsində aqressiv anti-türk tebliğatına güc verər. Ona görə hesab edirəm ki, bu absurd qanuna qarşı Türkiyənin reaksiyası təbiidir. Türkiyə cəmiyyətinin bu mövzuda bir araya gələrək reaksiya verməsi çox əhəmiyyətlidir. İqtidarla müxalifət ölkədaxili problemlərdə bir araya gəlməsə belə, mövzu millətin, ölkənin taleyi ilə bağlı olunca, birləşib dünyaya səsini çatdıra bilməsi çox əhəmiyyətlidir.

Fransa azad düşüncəyə qarşı çıxan ölkə kimi tanınacaq